Zamówienia publiczne a restrukturyzacja firmy. Wyjaśniamy, czy wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego może wykluczyć z uczestnictwa w przetargach zamówień publicznych. COVID-19, wojna na Ukrainie, inflacja, galopujące koszty energii, wreszcie brak uzyskania przez Polskę środków z KPO. Wszystko to mocno nadwyręża możliwość niezakłóconego prowadzenia biznesu. Obecnie ze względu na panujące w obrocie gospodarczym warunki bardzo dużo firm jest zmuszonych do wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego. Wśród nich są również przedsiębiorstwa, które bazują na zamówieniach publicznych. Warto odpowiedzieć zatem na pytanie: jak restrukturyzacja wpływa na możliwość uzyskania zamówienia publicznego?
Zamówienia publiczne a restrukturyzacja. Kiedy może dojść do wykluczenia z udziału w przetargu publicznym?
Prawo zamówień publicznych określa obligatoryjne oraz fakultatywne przesłanki do wykluczenia z przetargu publicznego. W przesłankach obligatoryjnych wskazanych w art. 108 Prawa zamówień publicznych nie ma żadnych odniesień do przedsiębiorców będących w procesie restrukturyzacji. Co prawda firmy wszczynające postępowania restrukturyzacyjne mają zazwyczaj zaległości w regulowaniu swoich zobowiązań pieniężnych. Jeśli wśród nich są również zaległości w uiszczaniu podatków, opłat lub składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne to firma zostanie obligatoryjnie wykluczona. Przedsiębiorcy biorący udział w przetargach publicznych pilnują jednak tej kwestii, więc zazwyczaj nie jest ona powodem wykluczenia.
Fakultatywne przesłanki do wykluczenia z przetargu publicznego.
Art. 109 Prawa zamówień publicznych określający fakultatywne przesłanki do wykluczenia odwołuje się do restrukturyzacji. Odwołanie to jest, co tu dużo się rozwodzić – wyjątkowo mało szczęśliwe. W ustępie 1 pkt. 4 wskazane jest bowiem, że z postępowania o udzielenie zamówienia zamawiający może wykluczyć wykonawcę w stosunku, do którego otwarto likwidację, ogłoszono upadłość, którego aktywami zarządza likwidator lub sąd, zawarł układ z wierzycielami, którego działalność gospodarcza jest zawieszona albo znajduje się on w innej tego rodzaju sytuacji wynikającej z podobnej procedury przewidzianej w przepisach miejsca wszczęcia tej procedury.
Paradoks tego zapisu tkwi w tym, że zamawiający może wykluczyć firmę, która już ma zawarty układ z wierzycielami. Mamy zatem sytuację, w której na skutek zawarcia układu i zatwierdzenia go przez sąd, firma odzyskała płynność finansową. Nie jest zatem niewypłacalna, czy też tą niewypłacalnością zagrożona. Powołując się jednak na art. 109 ust. 3 Prawa zamówień publicznych przedsiębiorca będzie mógł argumentować, że jego wykluczenie jest niezasadne.
Art. 109 ust. 3
W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1-5 lub 7, zamawiający może nie wykluczać wykonawcy, jeżeli wykluczenie byłoby w sposób oczywisty nieproporcjonalne, w szczególności gdy kwota zaległych podatków lub składek na ubezpieczenie społeczne jest niewielka albo sytuacja ekonomiczna lub finansowa wykonawcy, o którym mowa w ust. 1 pkt 4, jest wystarczająca do wykonania zamówienia.
Wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego nie może być przyczyną wykluczenia z przetargu.
Mając na uwadze powyższe rozważania sam fakt wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego nie może być przyczyną wykluczenia firmy z udziału w przetargu publicznym. Firmy zawierają różne układy ze swoimi wierzycielami. Zdecydowana ich część nie zakłada likwidacji majątku i wtedy zawarty układ również nie powinien być przyczyną wykluczenia. W sytuacji układu zakładającego częściową likwidację majątku do wykluczenia również nie powinno dojść. Oczywiście nie powinien być likwidowany majątek niezbędny do wykonania zlecenia publicznego.